OBOWIĄZUJACA NORMA ZHARMONIZOWANA

PN-EN 12566 – Obowiązująca norma zharmonizowana dla przydomowych oczyszczalni ścieków.

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z obowiązywania powyższej normy, warunkującej dopuszczenie do obrotu oczyszczalni ścieków do 50 osób (oczyszczalni przydomowych).Brak powyższego certyfikatu zgodności może oznaczać poważne kłopoty w rozliczeniu unijnych funduszy dla gmin i innych podmiotów korzystających z tej formy wsparcia.

W Unii Europejskiej funkcjonuje system oceny wyrobów budowlanych, przyjęty we wszystkich krajach Wspólnoty. Wiąże się on z pojęciem „Europejski system oceny zgodności wyrobów budowlanych” i dotyczy bezpieczeństwa, jakości oraz trwałości wznoszonych obiektów budowlanych, które w znacznej mierze zależą od właściwości użytkowych i własności technicznych poszczególnych wyrobów czy też zestawów wyrobów użytych do ich wznoszenia.

Jeżeli istnieją stosowne regulacje Unii Europejskiej ustalające wymagania techniczne dla określonej grupy wyrobów, mają one pierwszeństwo przed regulacjami krajowymi, w tym zakresie. W odniesieniu do wyrobów stosowanych w budownictwie głównym elementem harmonizującym ten obszar jest Dyrektywa Rady Europy nr 89/106/EWG „w sprawie zbliżenia ustaw i aktów wykonawczych państw członkowskich dotyczących wyrobów budowlanych”. Oprócz zadania zniesienia barier technicznych w obrocie wewnątrz samej wspólnoty, stanowi ona podstawowy dokument unifikacyjny dla całego budownictwa.

W Polsce podstawowymi aktami prawnymi wdrażającymi w/w dyrektywę są:
    • ustawa z dnia 7 lipca 1994 – Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. nr 207, poz. 2016 z późn. zmianami) ustalająca, między innymi, wymagania podstawowe dla obiektów budowlanych wznoszonych na terytorium RP
    • ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881) wraz z przepisami wykonawczymi, określająca zasady wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych oraz zasady ich kontroli przez organy administracji publicznej.

Oczyszczalnie przydomowe są wyrobem budowlanym ponieważ:
Wyrobem budowlanym, zgodnie z art. 2 pkt. 1 ustawy o wyrobach budowlanych, jest rzecz ruchoma, bez względu na stopień jej przetworzenia, przeznaczona do obrotu, wytworzona w celu zastosowania w sposób trwały w obiekcie budowlanym, wprowadzana do obrotu jako wyrób pojedynczy lub jako zestaw wyrobów do stosowania we wzajemnym połączeniu stanowiącym integralną całość użytkową i mająca wpływ na spełnienie wymagań podstawowych (bezpieczeństwo konstrukcji, bezpieczeństwo pożarowe, bezpieczeństwo użytkowania, higiena i zdrowie, ochrona przed hałasem, oszczędność i izolacyjność cieplna).
W szczególności wyrobami budowlanymi, a więc wyrobami podlegającymi przepisom ustawy o wyrobach budowlanych, są wyroby objęte mandatami Komisji Europejskiej na opracowanie norm zharmonizowanych wyrobów budowlanych i wytycznych EOTA do europejskich aprobat technicznych; zgodnie z art. 7 ust. 3 pkt. 1 ustawy o wyrobach budowlanych. Minister Infrastruktury ogłosił w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” z 2004 r. (nr 32, poz. 571) wykaz takich mandatów, wraz z ich zakresem przedmiotowym.

Oczyszczalnie ścieków mieszczą się w mandacie M/118 (CONSTRUCT 96/145A,rev.1) poz. 18 „Wyroby do kanalizacji” w następujących grupach wyrobów:
    a) zestawy elementów do przepompowni Ścieków i urządzenia do oczyszczania ścieków,
    b) wyroby do kanalizacji na zewnątrz budynków – zestawy i elementy:
- dla zakładów oczyszczania Ścieków i urządzenia do oczyszczania ścieków w miejscu ich powstania (oczyszczalnie przydomowe).

Zgodnie z rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041) grupy tych wyrobów wymagają minimum systemu oceny zgodności 3, a więc z udziałem jednostki notyfikowanej (znak CE) lub akredytowanej (znak budowlany).

Przepis ust.1 art. 5 ustawy o wyrobach budowlanych precyzuje zapis art. 4 (o wprowadzaniu wyrobu budowlanego do obrotu): „Wyrób budowlany nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych, jeżeli jest:
    1) oznakowany CE, co oznacza, że dokonano oceny jego zgodności z normą zharmonizowaną albo europejską aprobatą techniczną, bądź krajową specyfikacją techniczną państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, uznaną przez Komisję Europejska za zgodną z wymaganiami podstawowymi, albo
    2) umieszczony w określonym przez Komisję Europejską wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa, dla których producent wydał deklarację zgodności z uznanymi regułami sztuki budowlanej, albo
    3) oznakowany, z zastrzeżeniem ust. 4 (możliwość wydania rozporządzenia, dla określonych grup wyrobów, obowiązkowego oznakowania CE), znakiem budowlanym, którego wzór określa załącznik nr 1 do niniejszej ustawy.”

Systemy oceny zgodności wyrobów budowlanych
Przepisy ustawy zakładają istnienie w Polsce dwóch systemów legalizacji wyrobów budowlanych:
      • system europejski (wyroby budowlane oznakowane CE), odnoszący się do wyrobów, dla których istnieją zharmonizowane specyfikacje techniczne w postaci norm zharmonizowanych z dyrektywą 89/106/EWG lub wytycznych do europejskich aprobat technicznych EOTA,
      • system krajowy (wyroby budowlane oznakowane znakiem budowlanym) opierający się na specyfikacjach technicznych w postaci Polskich Norm lub krajowych aprobat technicznych.System krajowy, oparty na znakowaniu wyrobów znakiem budowlanym, pełni funkcję uzupełniająca w stosunku do systemu europejskiego. Jego zakres przedmiotowy jest ograniczony w miarę rozszerzania zakresu wprowadzania zharmonizowanych z dyrektywą 89/106/EWG specyfikacji technicznych (norm zharmonizowanych i europejskich aprobat technicznych) i związanym z tym zakresem stosowania oznakowania CE.

Norma PN-EN 12566 została opublikowana jako obwieszczenie Prezesa PKN z dnia 2 sierpnia 2007 Monitor Polski nr 55 poz 625 pozycja 24 na stronie 2070. Norma ta powinna być uwzględniana w wymogach przetargów gminnych, ponieważ jako jedyna norma jest dowodem na wykonanie testów rzeczywistego oczyszczania ścieków. Ma ona zatem fundamentalne znaczenie z punktu widzenia przepisów o ochronie środowiska.

Reasumując: kupując pytajcie nie tylko o znak CE ale również o certyfikat zgodności z normą EN 12566